برآورد درآمد غیررسمی در صنایع کارخانه‌ای ایران

درآمد غیررسمی در بنگاه‌ها، با هدف کاهش مالیات بر سود شکل می‌گیرد. در صورت مالی کاذب، بخشی از فروش بنگاه پنهان می‌شود و در نتیجه سود رسمی کاهش می‌یابد. در الگوی این پژوهش، درآمد غیررسمیِ بنگاه، تابعی از فاصله بین سود حقیقی و سود رسمی در نظر گرفته شده است. توزیع آماری مربوط به سود بنگاه‌ها، شکل خاصی از توزیع بتا را نشان می‌دهد که پارامترهای آن بر مبنای نمونه‌ای از صنایع کارخانه‌ای ایران کسب شده است. دلیل انتخاب صنایع کارخانه‌ای، فرایند پیچیده‌ی تبدیل داده به ستانده در این بنگاه‌هاست که امکان ممیزی دقیق مالیاتی را دشوار می‌کند. از این رو، ایجاد فروش غیررسمی در کارخانه‌هایی که فرایند تولید پیچیده‌ دارند - با وجود نظام مالیات بر ارزش افزوده - ناممکن نیست. با شبیه‌سازی سود و ایجاد فرایند تصادفی در متغیر مربوط به انگیزه‌ی فرار مالیاتی، تابع چگالی احتمال برای فروش غیررسمی ایجاد می‏شود. نتیجه‌ی پژوهش نشان می‌دهد که درآمد غیررسمی در سطح اطمینان 99 درصد، بین 11 تا 12 درصد از فروش کارخانه‌‌هایی را شامل می‌شود که دارای امکان و انگیزه‌ی کافی برای فرار مالیاتی هستند. طبقه‌بندی JEL: H26, C15, L52